بررسی تاثیر عناصر بسته بندی بر ترجیح محصولات از دیدگاه کودکان تهرانی

تولیدکنندگان محصولات مخصوص کودکان همواره به دنبال شناسایی عواملی هستند که به افزایش فروش این محصولات می انجامد و در صدد طراحی استراتژی های بازاریابی مناسب تر برای عرضه بهتر این محصولات به کودکان و والدین آنها هستند. عوامل زیادی بر فروش محصولات مخصوص کودکان موثرند که از میان این عوامل، آن عاملی که بیش از بقیه توجه کودکان را جلب میکند، بسته بندی محصولات است. کودکان به دلیل توجه بیشتر به علایم بصری توجه زیادی به بسته بندی کالای خود می کنند (پاریس و اسپنس ، 2011). از دیدگاه مصرف کننده، بسته بندی نقش اساسی در هنگام خرید ایفا می کند (جیوانتی ،1995). بنابراین، متخصصان و بازاریابان باید توجه بیشتری به اهمیت بسته بندی و نقش آن در تصمیم خرید مصرف کننده داشته باشند (چرناتونی و مک دونالد، 1992). کودکان هم چنین نقش بسیار مهمی در تصمیم گیری خرید خانواده خود دارند و به طور مستقیم و غیر مستقیم بر تصمیم خرید والدین شان تاثیر می گذارند (مک نیل و یه ، 1997 ). لذا، ضرورت دارد که با شناخت عوامل موثر بر انتخاب کودکان، بتوانیم نحوه تصمیم گیری آنها را بشناسیم. با مرور پژوهش های صورت گرفته در این زمینه، مشخص شد که در زمینه تاثیر بسته بندی بر تصمیم خرید کودکان از محصولات مخصوص آنها پژوهش چندانی در ایران صورت نگرفته است و بنا به همین نیاز پژوهش حاضر به بررسی تاثیر عناصر بسته بندی محصولات مخصوص کودکان، بر ترجیحات آنها از این محصولات پرداخته است. در این مطالعه با استفاده از روش تحقیق تجربی میدانی ، که از جمله روش های تحقیق شبه آزمایشی است، و به کارگیری روش های تجربی و استفاده از فهرست سوالات ، اطلاعات مورد لزوم تحقیق از 360 دانش آموز 10-13 ساله، جمع آوری گردید و بر اساس آن اطلاعات به بررسی تاثیر ویژگی های مختلف عناصر بسته بندی محصولات مخصوص کودکان بر ترجیحات آنها از این محصولات پرداخته شد. از کودکان خواسته شد تا با توجه به برچسب های از قبل تهیه شده ای که در اختیار آنها قرار گرفت، و با استفاده از گزینه هایی که در اختیار داشتند در مورد ویژگی های عناصر بسته بندی شامل: "رنگ"، "لوگوی برند"، "تصاویر" و "اطلاعات" تصیمم گیری نموده و به ساخت بسته بندی مورد علاقه خود از محصول (بستنی چوبی شکلاتی) بپردازند. روایی پرسشنامه از طریق اجرای دوباره آزمون (روش بازآزمایی) سنجیده شد و برای سنجش پایایی، چک لیست در اختیار اساتید و متخصصین صنعت بسته بندی قرار گرفته و تایید شد. داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های تحقیق از جمله نشان می دهند که:  تمام عناصر شناسایی شده در پژوهش بر ترجیح خرید کودکان از محصولات مخصوص آن ها موثرند.  عناصر بصری بیشتر بر ترجیح کودکان پسر از محصول و عناصر اطلاعاتی بر ترجیحات کودکان دختر از محصول مورد بررسی موثرند.  از بین عناصر بصری، به ترتیب: تصویر خود محصول، کاراکتر ها، لوگوی برند و تصویر مربوط به طعم محصول بر ترجیحات کودکان موثرند.  رنگ های مورد علاقه کودکان، بیش از سایر رنگ ها بر ترجیحات کودکان موثرند.  از بین عناصر اطلاعاتی، به ترتیب علامت استاندارد محصول، تاریخ مصرف محصول و سپس جدول ارزش غذایی محصول بر ترجیحات کودکان موثرند.  کاراکتر ها در سنین پایین تر تاثیر بیشتری بر تصمیم خرید کودکان دارند و با افزایش سن میزان این تاثیر کاهش می یابد. ضمن این که با افزایش سن، تاثیر عناصر اطلاعاتی بیشتر می شود و کودکان توجه بیشتری به عناصر اطلاعاتی محصول نشان می دهند. در پایان این پژوهش، بر اساس نتایج بدست آمده، پیشنهاداتی برای بازاریابان و تولیدکنندگان محصولات مخصوص کودکان ارایه شده است که برای افزایش تاثیر بسته بندی محصولاتشان از آنها استفاده کنند.